Tegoroczne obchody Europejskiego Tygodnia Świadomości Dysleksji odbywają się w dniach 2-6 października pod hasłem "Uczeń z dysleksją w cyfrowym swiecie".

Warto przypomnieć kilka informacji na temat dysleksji.

Dysleksja rozwojowa

O specyficznych trudnościach w nauce mówimy, jeżeli niepowodzenia szkolne dotyczą tylko niektórych zakresów uczenia się i występują przy co najmniej przeciętnej inteligencji, a niejednokrotnie wysokiej sprawności intelektualnej, sprawnych narzędziach ruchu oraz zmysłach wzroku i słuchu, właściwej opiece wychowawczej oraz dydaktycznej.

Gdy trudności te mają charakter wybiórczy i przejawiają się niepowodzeniami w uczeniu się czytania i pisania, mówimy o dysleksji rozwojowej.

W przypadku specyficznych trudności w uczeniu się matematyki (głównie arytmetyki) można używać terminu dyskalkulia. Czasem trudności te występują jednocześnie, kiedy indziej mają charakter trudności izolowanych, ograniczonych do jednej umiejętności. Gdy dysleksja i dyskalkulia występują razem, są przyczyną poważnych niepowodzeń szkolnych. („Uczeń z dysleksją w szkole - poradnik nie tylko dla polonistów” Bogdanowicz, Adryjanek, Gdynia 2005).

W Polsce najczęściej stosowana jest definicja dysleksji rozwojowej ujednolicona przez prekursorkę badań nad tym zagadnieniem profesor Martę Bogdanowicz.

Dysleksja zatem to „syndrom zaburzeń wyższych czynności psychicznych, które przejawiają się w postaci specyficznych trudności uczenia się czytania i pisania. Są one uwarunkowane parcjalnymi zaburzeniami rozwoju psychomotorycznego funkcji uczestniczących w czynności czytania i pisania oraz ich integracji. Wśród deficytów rozwojowych funkcji poznawczych najistotniejsze są zaburzenia funkcji językowych, w tym aspektu fonologicznego języka, decydujących o możliwościach porozumiewania się językowego” (Bogdanowicz, 2003b, s.495).

Dysleksja to zaburzenie neurorozwojowe o podlożu językowym. Jest zazwyczaj powiązana z deficytem fonologicznym. Towarzyszą jej różne problemy językowe i komunikacyjne.

Terminologia

Najczęściej stosuje się termin "dysleksja rozwojowa" dla określenia syndromu specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania.

    - DYSLEKSJA - specyficzne trudności w czytaniu;

    - DYSORTOGRAFIA - specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni (w tym błędy ortograficzne);

    - DYSGRAFIA - niski poziom graficzny pisma.

Przyczyny

Zaburzenia funkcji percepcyjno motorycznych (spostrzegania wzrokowego, słuchowego, motoryki) i ich współdziałania (integracji percepcyjno motorycznej), funkcji językowych, pamięci (wzrokowej, słuchowej, ruchowej), lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.

Objawy dysleksji rozwojowej

Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji.

     - opóźniony rozwój mowy;

    - mała sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, samoobsługi, rysowania i pisania

      (brzydkie pismo);

    - wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne;

    - trudności z różnicowaniem głosek podobnych oraz z wydzieleniem sylab, głosek ze słów i ich syntezą;

    - trudności z wykonywaniem układanek i odtwarzaniem wzorów graficznych;

    - oburęczność;

    - mylenie prawej i lewej ręki;

    - trudności w czytaniu pomimo dobrej inteligencji oraz braku zaniedbania środowiskowego i dydaktycznego;

    - trudności z opanowaniem poprawnej pisowni: pismo zwierciadlane, mylenie liter podobnych pod względem kształtu (p-b-d-g), liter odpowiadających głoskom zbliżonym fonetycznie, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii.

źródło:https://www.ptd.edu.pl

Przydatne materiały:

Tygodniowe ćwiczenia dla starszych uczniów.

Dekalog dla rodziców.

Jestem rodzicem dziecka z dysleksją.

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego ustanowiony został w 1992 przez Światową Federację Zdrowia Psychicznego. Celem jest promocja zdrowia psychicznego, ale także zwrócenie uwagi ludzi na problemy natury psychicznej, z którymi obecnie zmaga się coraz więcej osób. To także walka ze stygmatyzacją i edukacja.

Zdrowie zgodnie z definicją WHO składa się z dobrostanu w trzech zakresach: fizycznym, psychicznym i społecznym.

Zdrowie psychiczne to więcej niż brak zaburzeń psychicznych. Jest ono dobrostanem, w którym realizowane są możliwości jednostki, radzi sobie ona z sytuacjami życiowymi, uczestniczy w życiu społecznym, a także produktywnie pracuje. Zdrowie psychiczne jest nie tylko brakiem zaburzeń, ale stanowi również podstawę dobrego samopoczucia i zdolności funkcjonowania w społeczeństwie. 

10 października obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego.
Czas pandemii odbił się i nadal odbija na naszym zdrowiu psychicznym. Problem dotyczy zarówno osób dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży.  Już przed pandemią, szacowano, że jedna na osiem osób na świecie żyła z zaburzeniami psychicznymi. Jednocześnie dostępność do usług na rzecz zdrowia psychicznego jest nadal niewystarczające, znacznie niższa od tego, co jest potrzebne.
Osoby, które cierpią na choroby psychiczne, muszą zdawać sobie sprawę, że ich problemy nie są powodem do wstydu. Są to schorzenia, jak każde inne - również wymagają odpowiedniego leczenia. Szukanie pomocy to nie wstyd a forma dbania o samego siebie i swoje zdrowie.
Ze względu na to, że zaburzenia psychiczne często budzą skrajne emocje, a ludzie, którzy na nie cierpią, spotykają się z niezrozumieniem - ważne jest zwiększanie świadomości społeczeństwa.  Dlatego celami Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego są:
- profilaktyka zaburzeń psychicznych,
- zapewnienie pomocy osobom zmagającym się z chorobami psychicznymi,
- akcje na rzecz przeciwdziałania stygmatyzacji osób cierpiących,
- edukacja dotycząca rodzajów i objawów zaburzeń psychicznych,
- edukacja dotycząca sposobów radzenia sobie ze stresem i presją społeczną.
W naszym otoczeniu znajduje się wiele osób, które zmaga się z różnego rodzaju zaburzeniami psychicznymi. Najprostszym sposobem, aby im pomóc, jest okazanie wsparcia i zrozumienia. Są to ludzie, którzy potrzebują bliskości i normalnych reakcji drugiego człowieka. Często wystarczy rozmowa. Nie można jednak naciskać, narzucać się i bagatelizować cudzych uczuć.
Formą wsparcia jest również zaproponowanie profesjonalnej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej. Wśród wielu osób budzi do dyskomfort. Jednak warto je wspierać w tej decyzji, ponieważ często jest to jedyna droga, aby poczuć się lepiej.
Aby dbać o swoje zdrowie psychiczne, nie trzeba podejmować wielkich działań. Ważne są:
- odpoczynek i wystarczająca ilość snu,
- otaczanie się ludźmi wzbudzającymi pozytywne emocje i wspierającymi nas,
- akceptacja swoich myśli i emocji,
- danie sobie pozwolenia na odczuwanie różnych emocji (nie tylko tych pozytywnych),
- szukanie źródła negatywnych emocji i dążenie do zmiany,
- nauczenie się technik radzenia sobie ze stresem,
- nauczenie się mówienia o swoich uczuciach,
- nauczenie się asertywności,
- znalezienie pasji lub wyrobienie w sobie nawyku (np. codziennych spacerów),
- poświęcanie 15 minut dziennie na relaksację,
- przestanie porównywania się z innymi,
- nauczenie się proszenia o pomoc,
- nauczenie się odpuszczać.
Miejsca wsparcia:
Telefon Zaufania dla Dorosłych: 116-123
Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji ITAKA: 22-484-88-01

Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji 22-594-91-00 środa i czwartek 17.00-19.00
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę: 116-111
Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie: 800-120-002
Infolinia Anonimowych Alkoholików: 801-033-242
Bezpłatna Linia Wsparcia dla Osób po Stracie Bliskich Fundacji Nagle Sami: 800-108-108
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 1 w Elblągu: 55-6258230
NZOZ Młodzieżowy Ośrodek Terapeutyczny KARAN Dom Zacheusza: 55-6496949

Zachęcam do zapoznania się z poradnikiem Rola pracowników oświaty w promowaniu zdrowia psychicznego i zapobieganiu zachowaniom autodestrukcyjnym u młodzieży

Jak uczyć się w efektywny sposób - eksperci podpowiadają
Techniki nauki to nowy cykl edukacyjny, który powstał dzięki współpracy Telewizji Polskiej i Ministerstwa Edukacji Narodowej. Ważnym tematem programów jest planowanie oraz dobra organizacja czasu. Nie zabrakło także zagadnień związanych z nauką języków obcych.
Techniki nauki - tematy odcinków
Cykl edukacyjny Techniki nauki to w sumie 33 odcinki. W pierwszym etapie zaprezentowanych zostało 15 z nich, do końca listopada wyemitowanych będzie kolejnych 18 programów.
W odcinku Nowoczesne techniki nauki widzowie poznają narzędzia, które ułatwiają szybszą i efektywniejsza naukę, takie jak: trening mózgu czy techniki pamięciowe. Z kolei w programie Szybsze czytanie - szybsza nauka prowadząca podpowiada, że do nauki szybkiego czytania warto używać wskaźnika, obejmować większą partię tekstu jednym spojrzeniem i nie czytać w pozycji leżącej.
Z odcinka poświęconego nauce języków obcych widzowie dowiedzą się m.in., że najważniejsze jest skoncentrowanie się na komunikacji i opanowanie słów z kilku obszarów, takich jak: jedzenie, towarzystwo, transport, części ciała, miejsce zamieszkania, zawód, rodzina, uczucia, cyfry, przymiotniki.
To tylko wybrane tematy poruszane w cyklu Techniki nauki. Pełna lista zagadnień odpowiada tytułom poszczególnych odcinków:
- Nowoczesne techniki nauki
- Motywacja do nauki
- Jak osiągać cele?
- Organizacja siebie w czasie
- Trening mózgu
- Mnemotechniki - techniki pamięciowe
- Organizacja pracy
- Narzędzia do realizacji zadań
- Notowanie. Mapy myśli
- Sketchnoting
- Planowanie - najlepsza metoda realizacji celów
- Techniki planowania
- Szybkie czytanie - szybsza nauka
- Proste sposoby na szybkie czytanie
- Nauka języków - jak mówić od początku
Każdy z odcinków trwa ok. 10 minut i kończy się podsumowaniem, w którym widzowie znajdą zestawienie najważniejszych zagadnień poruszanych w programie.
Wszystkie odcinki można obejrzeć bezpłatnie na stronie https://vod.tvp.pl/?search=techniki%20nauki

Od czego zależy poczucie własnej wartości? Jak je budować?

Zapraszam do wysłuchania krótkiego wykładu:

https://www.youtube.com/watch?v=4OPhkRWya_0

Zdalne nauczanie wymusiło intensywne korzystanie przez uczniów z technologii komputerowej. Przekazujemy informacje jak zadbać o bezpieczeństwo uczniów w sieci. Podstawowe zasady:
1. Korzystać z zaktualizowanego programu antywirusowego, najlepiej korzystać z oprogramowania, które jest sprawdzone.
2. Tworzyć indywidualne, bezpieczne, skomplikowane hasła. Nie ustala się haseł oczywistych, które są łatwe do odgadnięcia. Warto mieć inne hasło do każdego portalu i profilu. Jeżeli hasło do jednego miejsca zostanie wykradzione, inne hasła pozostaną bezpieczne.
3. Korzystać tylko z legalnego systemu operacyjnego i oprogramowania. Pirackie oprogramowania mogą zawierać programy, które bez naszej wiedzy zainstalują się w komputerze i będą przekazywały informacje niepożądanym osobom. W ten sposób można utracić kody dostępu do kont internetowych, poczty i autoryzowanych stron.
4. System operacyjny, oprogramowanie antywirusowe trzeba systematycznie aktualizować. Luki w oprogramowaniu mogą posłużyć do włamania się do komputera.
5. Nie należy podawać w Internecie żadnych prywatnych danych, np. numeru PESEL, numeru dowodu osobistego, adresu.
6. Nie należy pobierać plików z niepewnych źródeł.
7. Nie wolno otwierać maili od nieznanych adresatów, a tym bardziej nie używać linków rozsyłanych w niechcianej poczcie oraz przez komunikatory. Mogą prowadzić do niebezpiecznych stron lub programów.
8. Nie należy nawiązywać relacji z nieznajomymi użytkownikami w sieci.
9. Uważać na skrócone adresy URL. Jeśli chcemy skorzystać ze skróconego linku, należy upewnić się, że został udostępniony przez znaną nam osobę lub pochodzi z bezpiecznego źródła.
10. Warto najpierw zapoznać się z regulaminem, zanim zezwala się aplikacji na uzyskanie dostępu do lokalizacji czy treści w telefonie. Ta sama zasada dotyczy korzystania ze stron internetowych. W ten sposób udziela się dostępu do wielu informacji.
Bardzo ważne jest monitorowanie aktywności dziecka w sieci. Warto wykorzystać zabezpieczenia przed kontaktem z nieodpowiednimi treściami typu blokady rodzicielskie. Należy także uczyć dziecko krytycznego podejścia do informacji znalezionych w Internecie. Łatwowierność może zostać wykorzystana przez osoby bazujące na kontaktach internetowych. Warto ustalić zasady korzystania z sieci oraz sposoby postępowania w razie nietypowych sytuacji, przyjrzeć się jak dziecko korzysta z Internetu, jakie strony odwiedza, poznać znajomych, z którymi koresponduje za pośrednictwem Internetu.
Źródło:
www.opolska.policja.gov.pl
www.prawokonsumenckie.pl
www.gov.pl
www.komputerswiat.pl
Zachęcamy do obejrzenia szkolenia dla rodziców:
„Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w Internecie”.
część 1. Młodzi w Internecie. https://www.edukacja.fdds.pl/e4220bac-2d8b-4397-b77b-f39a35214ffe/Extras/FDDS_Bezpieczenstwo_09_R1.mp4
część 2. Zagrożenia online. https://www.edukacja.fdds.pl/e4220bac-2d8b-4397-b77b-f39a35214ffe/Extras/FDDS_Bezpieczenstwo_09_R2.mp4
Polecamy również poradnik dla rodziców:
„Bezpieczne media”. https://www.edukacja.fdds.pl/fc63516e-e941-4d3c-827d-9febcf076630/Extras/broszura_Dziecko-i-media-19-09-2017.pdf

pedagodzy
Alicja Dobrzycka i Małgorzata Głowacka-Lulewicz

Jak organizować pracę w domu:

1. Ustalić plan dnia – na każdy dzień zaplanować konkretne działania.

2. Godzina wstawania powinna być stała. Rutyna w tym zakresie spowoduje przyzwyczajenie organizmu.

3. Poranek powinien być aktywny, tzn. mózg należy pobudzić do działania. Warto zacząć od wykonania kilku czynności – pościelenie łóżka, poranna kąpiel, śniadanie, ewentualnie krótka gimnastyka. Nie należy zajmować się oglądaniem ulubionych seriali, grami komputerowymi, kontaktem w mediach społecznościowych. Od takich przyjemności trudno oderwać się do lekcji.

4. Należy przygotować swoje miejsce do pracy.

- Nie wszyscy dobrze potrafią się skupić w bałaganie na biurku.

- Jeżeli nie jest potrzebny do pracy – wyłącz telewizor, telefon, komputer – lub przynajmniej wycisz powiadomienia.

- Przygotuj niezbędne materiały, książki, zeszyty, zbiory zadań.

- Usuń wszystkie „rozpraszacze”.

5. Należy wyznaczyć godziny nauki – zgodnie z planem przekazanym przez nauczycieli.

6. Nie wolno zapominać o robieniu przerw w nauce. Nie zaszkodzi niewielka przekąska. Należy pić wodę. Warto zastosować ćwiczenia rozciągające, rozluźniające.

7. Stosować zróżnicowane techniki uczenia się.

- Próbować dzielić materiał na mniejsze części. Po każdej części robić powtórki

- Zaczynać od tego co jest dla Ciebie najtrudniejsze. Następnie przejdź do zadań łatwiejszych.

- Należy przeplatać rodzaje aktywności.

- Jeżeli zadanie jest krótkie – zrób je natychmiast.

- Sporządzać notatki w najdogodniejszym dla siebie sposobie – notatki linearne, tabele, mapy mentalne, używaj zakreślaczy lub kolorowych "sklerotek" dla zaznaczania najistotniejszych treści itp.

- „Powtarzaj, powtarzaj, powtarzaj” – to klucz do dobrej pamięci.

8. Pamiętaj o korzystaniu z pomocy – do Twojej dyspozycji masz nauczyciela, rówieśnika – komunikuj się w ustalony sposób.

9. Dbaj o swoją przestrzeń do nauki – ustal z rodziną sposób sygnalizowania, że jest Twój czas uczenia się – zamknięte drzwi, tabliczka na drzwiach, harmonogram na lodówce itp.

10. Wygoda – to odpowiedni strój, odpowiednie oświetlenie, wygodne krzesło, przewietrzone pomieszczenie.

11. Podstawą dobrej nauki jest prawidłowa regeneracja umysłu – pamiętać należy koniecznie o odpowiedniej dawce snu.

Możliwości uzyskania wsparcia psychologicznego:

- www.psychologowie-dla-spoleczenstwa.pl - bezpłatna, profesjonalna pomoc psychologiczna w związku z epidemią koronawirusa w Polsce

- 800 702 222 - bezpłatny, całodobowy numer telefonu Itaki. Psychoterapeuci, psychologowie i psychiatrzy udzielają wsparcia w sytuacji kryzysu psychicznego.

- 730 822 320 - pomoc psychologiczna udzielana przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne

- 800-100-102 -  Wojska Obrony Terytorialnej uruchamiają punkt bezpłatnej, całodobowej infolinii wsparcia psychologicznego. Wszystkie osoby, które potrzebują wsparcia psychologicznego będą mogły uzyskać profesjonalną pomoc doświadczonych psychologów. Pomoc psychologiczna będzie też dostępna w formie wideo czatu przez SKYPE pod nazwą: „Wsparcie Psychologiczne WOT”

- 116 123 - Kryzysowy Telefon Zaufania - kontakt bezpłatny codziennie od 14.00 do 22.00

- 116 111 -bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży

- 22 594 91 00 - Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji - środę i czwartek od 17.00 do 19.00 (koszt połączenia jak na numer stacjonarny
wg taryfy Twojego operatora telefonicznego)